• کی فیلسوف می‌شیم؟

بسیاری از دانشجویان فلسفه از خود می‌پرسند کی فیلسوف می‌شویم؟ بسیاری از مردم از خود می‌پرسند که فلسفه به چه دردی می‌خورد یا به چه کار ما می‌آید؟ شاید یک راهش همین باشد که ببینیم چه اندیشه‌هایی به ما کمک می‌کنند تا برای زندگی خود معنایی یا دلیلی یا توجیهی یا راهی برای بهتر زیستن پیدا کنیم؟ آیا می‌توانیم واقعا بدون فلسفه آب بخوریم؟ یا ساده‌ترین کارهای ممکن زندگی را انجام دهیم؟ فیلسوفان می‌گویند انسان بدون اندیشه‌های فلسفی نمی‌تواند زیست، دست کم این انسان اندیشنده‌ای که اکنون هشتادهزارسال است روی زمین است: این «هومو ساپینس». اما فرق فیلسوف با دیگر مردمان این است که او می‌داند اینها فلسفه است و می‌توان آنها را اصلاح یا بهتر کرد و مردم عادی این را نمی‌دانند و گمان می‌کنند فلسفه به کاری نمی‌آید، چون به پیشداوری‌هایشان با دید انتقادی نمی‌پردازند. فلسفه راهی است برای بهتر ساختن همین پیشداوری‌ها و بنابراین بهتر زیستن.

کارلو آنچلوتتی، مربی رئال مادرید، که این روزها زیاد به سینما می‌رود و شاید این حرفها را نیز در سینما شنیده است (مثلا، «شوالیۀ سیاه»، از کریستوفر نولان)، بعد از بازی دیشب، بسیار فیلسوفانه سخن گفته است: «ما برایِ همه‌یِ اهدافمون داریم می‌جنگیم و وقتی زنده‌ایم خطرناکیم. می‌دونید همون قضیه‌یِ چیزی که تو را نمی‌کشه قوی‌ترت می‌کند. نه دارم شوخی می‌کنم! انگار دارم فیلسوف میشم!»