• دیگر نیست و هنوز نیست

هقتهٔ پیش شهرکتاب برنامه‌ای به مناسبت اننتشار ترجمهٔ فارسی رمان «خوابگردها»، نوشتهٔ هرمان بروخ، نویسندهٔ اتریشی برگزار کرد که در آن سخنرانان دانشمند و محترمی سخن گفتند. به همین مناسبت یادم آمد که سال‌ها پیش نوشته‌ای از هانا آرنت را در معرفی «مرگ ویرژیل» با شرحی دربارهٔ زندگی و کار هرمان بروخ منتشر کرده بودم، که به گمانم نخستین بار بود که چیزی دربارهٔ او در ایران گفته می‌شد. ابتدا به تارنمای خودم رجوع کردم دیدم چنین چیزی منتشر نکرده‌ام؟ در بایگانی‌های رایانه به جست و جو پرداختم چیزی نیافتم. بعد رفتم سراغ «کتابخانهٔ ملی» چیزی نیافتم! بعد در گوگل جست و جو کردم، دیدم در تارنمای خودم، در بخش کارنامه، و در «ایران‌نمایه» متعلق به وزارت ارشاد نامی از آن هست. آمدم دوباره رایانه را گشتم و سرانجام پیدایش کردم. آری، ده سال پیش در شهریورماه نوشته‌ای از هانا آرنت را با نام «دیگر نیست و هنوز نیست» دربارهٔ رمان «مرگ ویرژیل» اثر هرمان بروخ در «شهروند امروز»، شمارهٔ ۱۱، ۱۹ شهریور، منتشر کرده بودم. اما نمی‌دانم به چه دلیل آن را بعد در تارنمای خودم نگذاشته بودم؟ بررسی که کردم دیدم یکی دو سالی چیزی منتشر نکرده بودم؟ یا تارنمایم در آن سال‌ها از کارافتاده بوده است یا خودم! شاید قبض و بسطی بوده است! اما دربارهٔ «کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران» و اعتبار اسنادش برای کارهای پژوهشی باید در فرصتی مناسب با شواهد و ادله چیزی بنویسم. این تنها باری نیست که من با فقدان اطلاعات یا اطلاعات مخدوش رو به رو می‌شوم. به هر حال، خدا را شکر که اگر اطلاعات کتابخانهٔ ملی مخدوش یا محذوف است، دست کم هنوز اندکی اینترنت داریم!

هرمان بروخ و مرگ ویرژیل

  در زیر نوشته‌ای از هانا آرنت در معرّفی رُمان مرگ ویرژیل به قلم هرمان بروخ را می‌خوانید. این معرّفی نامعمولی برای کتاب به صورتی است که ما معمولاً می‌شناسیم. این معرّفی بیش‌تر آن بخش از تاریخ فکری و ادبی و فرهنگی اروپا را برای ما شرح می‌دهد که ما هنوز نمی‌شناسیم، اگر اصلاً میلی به شناخت آن داشته باشیم. از آنجا که هرمان بروخ برای عموم خوانندگان در ایران شناخته نیست، او و اثری از او را که هانا آرنت به زیبایی و اندیشمندانه اما نه به شیوۀ سادۀ زندگینامه‌ای معرفی کرده است به اجمال و به شیوۀ معمول به خوانندگان معرفی می‌کنم. 

  متن کامل این نوشته را می‌توانید از اینجا بردارید.

Telegram: @fallosafahmshk