• اين روز

اين ديگه از کجا آمد؟ — روز سن والنتاين. برخی چيزها آن قدر ناگهانی سر و کله‌شان پيدا می‌شود که توضيح دادن شان به نظر سخت می‌آيد. اما، نه، شايد امروز توضيح دادن هم به سختی گذشته نباشد! من يادم نمی‌آيد که در اين عمری که گذرانده‌ام، تا همين چند سال پيش، چيزی درباره‌ی «روز سن والنتاين» خوانده يا شنيده باشم. خب، من کم داستان و رمان و تاريخ و شعر نخوانده‌ام و کم هم فيلم نديده‌ام. اما، نه، هرچه به ذهنم فشار می‌آورم چيزی به يادم نمی‌آيد — هرگز. من تا قبل از «عصر اينترنت» چيزی از اين روز نخوانده و نشنيده بودم. از راه «اينترنت» بود که با «روز سن والنتاين» و مراسمش آشنا شدم. اما چرا ما تا چندسال پيش اين روز را نمی‌شناختيم، چرا در قبل از انقلاب به اين روز توجهی وجود نداشت، آن روزها که پيروی از رسوم غربی رايجتر بود و تشويق هم می‌شد؟ و چرا، حتی امروز، «کريسمس» يا «عيد پاک» يا هرروز ديگری که به نام يکی از اولياء مسيحی باشد برای نسل جوان ما اين قدر جذابيت ندارد؟ شايد روزهای مختلف ديگری هم در فرهنگ غربی وجود داشته باشد که بتواند به همين اندازه جوان‌پسند و شادی‌بخش باشد؟ آيا می‌توان گفت: (۱) جهانی شدن؛ (۲) گسست فرهنگی؛ (۳) فرهنگ مسلط غربی سبب رواج آن بوده است؟

خب، معلوم است که امروز هروقت به اينترنت متصل شويم، از نخستين اخباری که مطلع می‌شويم، اخبار امريکاست. اگر مايکروسافت برای همه‌ی قاره‌ها و کشورها صفحه‌ای داشته باشد، ما از اين يکی هم راحتيم، و البته اگر هم وجود داشت باز نمی‌خواستيم و می‌رفتيم صفحه‌ی يکی از کشورهای غربی يا همين امريکا را می‌گذاشتيم تا بفهميم امروز در امريکا چقدر برف آمده يا چه کسی با تفنگ به مردم کوچه و خيابان شليک کرده است يا کدام خواننده و هنرپيشه و چه لباسی و چه و چه ... پس می‌توانيم بگوييم امروز «فرهنگی جهانی» وجود دارد که می‌تواند نويسندگان و هنرمندان و روشنفکران و ورزشکاران خودش را نه تنها به همه‌ی جهان معرفی کند بلکه آنان را سرمشق هم قرار دهد. اما آيا همين کار را با مفاهيم و ارزشها نيز می‌توان انجام داد و اگر چنين چيزی اتفاق بيفتد، خوب است يا بد؟