• بگير و ببند

بنا به عادت معهود و مألوف، بعد از مصاحبه‌ای تلفنی، رفتم قدمی بزنم. گفتم بروم تا قلهک و برگردم. در رفت و برگشت که از ساعت ۱۹ تا حدود ۲۱ به طول کشيد خيابانها را به نحوی غريب خالی و خلوت ديدم. در پشت ميزهای رو به خيابان غذاخوری‌های شيشه‌ای حاشيه‌ی خيابان شريعتی کمتر کسی نشسته بود و از ازدحام هميشگی در جلو سينما فرهنگ در شبهای جمعه خبری نبود. تقريباً برای همه‌ی نوبتهای نمايش فيلم در امشب بليت وجود داشت. با خودم فکر می‌کردم که دليلش چه می‌تواند باشد؟ بعد به يادم آمد که در تمام طول راه کمتر زن يا دختری را ديدم. خب. شايد دليلش همين سر و صداهای اخير است. بله، عجالة بگير و ببند است. تا چندروز ديگر «اين نيز بگذرد». هفته‌ی ديگر باز مثل هميشه خواهد بود. فقط آزارش به ياد می‌ماند و خاطره‌ای تلخ و محونشدنی برای آنهايی که توهين ديده‌اند و زجر کشيده‌اند. هفته‌ی پيش که با يکی از همکاران به خانه برمی‌گشتم ماجرای غم‌انگيزی را شنيدم. می‌گفت: «در اواخر سالهای شصت خواهرزن جوانی داشتم که در خيابان او را به جرم بدحجابی گرفتند و به کميته بردند. در آنجا آن قدر به او توهين کرده بودند و با تسبيح به سرش کوبيده بودند که بعد از آنکه به خانه برگشت تا چندروز گريه می‌کرد. آن وقت پدرش تصميم گرفت که او را به خارج بفرستد تا اين ماجرا را فراموش کند. او حالا مدتهاست که در فرانسه زندگی می‌کند. در آنجا ازدواج کرد و دوتا بچه دارد». به او گفتم: «بازجويانش مرد بودند.» گفت: «بله. می‌دونی در آن سالها تمام آن زندانها و بازداشتگاهها مأموران مرد داشت و چه فجايعی که در آنها اتفاق نمی‌افتاد». گفتم: «خب، باز عاقبت به خير شد. نشنيدی ماجرای کسانی را که هزار ناراحتی روحی می‌گيرند يا خودکشی می‌کنند يا هزار بلای ديگر آنجا به سرشان می‌آيد». گفت: «حالا هم شايد چندان بهتر نباشد. وای بر اين جمهوری اسلامی روزی که ديگر نباشد، آن روز چنان تاريخی برايش بنويسند که جز شرم و سرافکندگی حاصلی برای مسلمانان نداشته باشد».