• مرد و زن: رازهای پوشیدگی و برهنگی!‏

شاید هیچ چیز به اندازۀ میل زن به برهنه شدن و میل مرد به برهنه دیدن زن نیازمند تبیین یا ‏تأویل نباشد. در این کار چه رازی نهفته است؟

هفتۀ گذشته انتشارات نیلوفر لطف کرد و یکی دو کتاب برایم فرستاد. یکی از کتاب‌ها ‏‏«نمادپردازی، امر قدسی و هنرها»، از میرچا الیاده، ترجمۀ مانی صالحی علامه، چاپ اول، ‏تابستان ۱۳۹۳، بود. کتاب را ورقی زدم. فصلی از کتاب که دربارۀ «خاستگاه اساطیری و آیینی ‏نقاب‌ها» بود بیش از همه توجهم را جلب کرد. در دم خواندم. آن فصل بدین گونه آغاز می‌شد:‏

برهنگی آیینی باعث افزایش شدید قدرت جادویی – دینی زن می‌شود و صفت اصلی مادر اعظم، ‏برهنگی اوست. آن ایزدبانو در بدنش و با بدنش، راز و رمز آفرینش پایان‌ناپذیر در همۀ سطوح ‏حیات در نظام گیتی را افشا و آشکار می‌کند. هر زنی از این جوهره و اهمیت ایزدبانو در این ‏برهنگی مثالی سهم دارد. مفهوم کهنی که در اینجا مطرح است هرگز به‌طور کامل ناپدید نشده؛ ‏حتی در ادیان بسیار‌تحول‌یافته و پیشرفته. مثلاً برای هندوها، هر زن برهنه‌ای تجسمی است از ‏پراکریتی، طبیعت، مادّه، عنصر آغازین و الگوی نمونۀ نخستین زن.‏

مرد، برعکس، امکانات و توانایی‌های جادویی – دینی‌اش را با مخفی کردن چهره‌اش و پوشاندن ‏بدنش افزایش می‌دهد. وقتی مرد نقابی بر چهره‌اش می‌گذارد، دیگر خودش نیست؛ حداقل ‏به‌ظاهر، اگر نه واقعاً، کس دیگری می‌شود. این مثل آن است که بگوییم، حداقل پس از دورۀ ‏خاصی در تاریخ، یک مرد دقیقاً با تغییر دادن و تبدیل کردن خود به چیزی غیر از خودش، ‏خویشتن را به عنوان یک مرد می‌شناسد. او با پوشیدن نقابی به آن چیزی تبدیل می‌شود که مصمم ‏است بشود: انسان دینی و حیوان اجتماعی (سیاسی). چنین رفتاری تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر ‏تاریخ فرهنگ داشته است. (ص ۱۲۹)‏

بنابراین، اگر «قدرت زن» در برهنه شدن و «برهنگی» است، آیا این ‌دلیل خوبی نیست که چرا مرد همواره سعی در «پوشاندن» زن، حتی به‌‌‌زور، داشته است؟ و اگر امروز این میل به پوشیدگی در مردان نیز همچون زنان رو به کاستی است، آیا این همه میل ‏به دیده شدن بدن مردانه، خبر از فاعلیت و قدرت گرفتن زن و کاستی گرفتن قدرت مرد یا دست کم برابری مرد و زن ‏نمی‌دهد؟ ‏

نقاب آگاممنون، حدود ۱۵۰۰–۱۵۵۰ ق م