• دربارۀ «نشانگر» و پسوند «- گر»‏

به لطف پیوند دادن دوستی در صفحۀ «فیس‌بوک»اش رسیدم به این مقالۀ ادیب و شاعر ‏خراسانی اسماعیل خوئی، با عنوان «در گستره‌ی زبان». دوستم این جملات را از او نقل کرده ‏بود:

به گمانِ من یکی، شاملو جان با متن های شعر و نثرِ سُنتی ی ما برخوردی سرسری و سَبُک ‏سرانه داشته است. انگار بر سطحِ این گونه متن ها می لغزیده است، سُر می خورده است. ‏نشانگرِ همین چگونگی ست برخوردِ ناسپاسانه و نمک ناشناسانه ی او با فردوسی و "روایتِ" ‏ناپژوهیده و پُر لغزشِ او از دیوانِ حافظ. و انگار پاد افراهِ همین "گناهان" راست که شاعرِ ‏بزرگِ ما باید تا جاودان بکشد‎.‎

• گام معلق لک لک در میان ‏"ماندن" و "رفتن"‏  

‏«چرا خارج نرفتی؟»، «چرا خارج نمی‌روی؟»، «چرا خارج رفتی؟»، «چرا خارج رفتی و ‏برگشتی؟»، «چرا خارج مانده‌ای؟» — هرکدام از ما شاید نه یک بار بلکه بارها سخنانی شبیه ‏به اینها را از دوستان و آشنایان و خویشاوندانش شنیده‌ است، و با توجه به اینکه هرکدام از ما چه ‏تجربه‌ای در "ماندن" یا "رفتن" یا "بازگشتن" داشته است، با یکی از این پرسش‌ها رو به رو ‏شده است، به‌ويژه اگر دانش‌آموخته و دانشگاهی بوده است، هرچند امروز مهاجرت دیگر تنها ‏منحصر به "دانشگاهیان" و "دانشجویان" و "کُنشگران سیاسی" و "اهل سرمایه" نیست و محرومان و نومیدان از آینده نیز در جست و جوی راحت و امنیت و داشتن زندگی و ‏شغلی بهتر به سرزمین‌های شمالی، یا هرجا که گمان رود بهتر از اینجاست، کوچ می‌کنند. ‏

• مفهوم «جامعۀ مدنی»

سالنامۀ شرق، سه‌شنبه ‏۲۰ اسفند ۹۳، اقتراحی داشت دربارۀ جامعۀ مدنی که به پرسشهایش پاس‏خ دادم. دبیران روزنامه به مصلحت دانستند تغییراتی در متن بدهند. من م‏خالفتی نکردم. اما متن من این است. 

• خاطره‌ای از سال‌های دور: با «فاشیسم و دیکتاتوری» در راه شمال!‏

یکی از چیزهایی که در سال‌های اخیر بسیار سبب شگفتی‌ام شده است دفاع پُرشور و شوق و با تعصب ‏برخی از نویسندگان ‌بی‌نام و نشان روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های زنجیره‌ای با نام و نشان اما وابسته به ‏نهادی خاص، و متخصص در «جنگ نرم» و «جنگ سخت» و «جنگ روانی» با «روشنفکران»، از ‏اندیشه‌های فاشیستی و کمونیستی به‌طور آشکار است! به‌طوری که می‌بینی گاهی نویسندگانی مانند هانا ‏آرنت ملامت می‌شوند به دلیل نوشتن کتاب‌هایی در شناخت «فاشیسم» و «توتالیتارینیسم»! اکنون، ‏به‌راستی جنگی تمام عیار علیه تمامی میراث فرهنگ بشری از یونان گرفته تا دورۀ فرهنگ اسلامی ‏‏(آنچه به یونان و میراث بشری و آثار «اهل عقل» مربوط می‌شود، و نه آنچه به «اهل نقل» مربوط ‏می‌شود!) و دورۀ رنسانس و عصر جدید در جریان است. «انسان» بزرگترین «دشمن» و «فرهنگ» و ‏‏«عقل» و «خرد» و «هنر» همه منکوب و منفور و بیگانه و منحرف است. اما آنچه امروز دیگر ‏آشکارا به پشتیبانی از فاشیسم آلمانی و کمونیسم روسی به زبان آمده است، سابقه‌اش به زمانی بسیار ‏پیشتر باز می‌گردد، سال‌هایی دورتر که شاید با جنبش «دایی جان ناپلئونی» و دوستاری آلمان نازی و ‏پرستش استالین در ایران مربوط باشد. اما چه چیز بود سبب این یادآوری.‏

• صلح «نیوز»؟

آقای دکتر حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، فارسی را پاس بداریم! به ‏محتوای فرهنگی و سیاسی و اخلاقی و انسانی و اسلامی این خبرگزاری‌ها کاری‌نداریم، فقط ‏بفرمایید «نیوز» انگلیسی را از روی نام‌شان بردارند، تا بعد‌ها بر مردم معلوم نشود که اینها هم ‏مثل خیلی جاهای دیگر مملکت ما به دست اجانب «هدایت» می‌شدند! ‏